در این مقاله قصد داریم شما را با آداب و رسوم عروسی در یزد آشنا کنیم تا اگر قرار است با این مردم دوست داشتنی و خونگرم وصلت کنید، اطلاعاتی راجع به آن ها داشته باشید.این روزها با افزایش میزان ارتباطات بین افراد از شهرهای مختلف با فرهنگ های متفاوت، شاهد ازدواج هایی هستیم که عروس از یک شهر با یک آداب و رسوم و داماد از شهر دیگری است.
با وجود آن که فرهنگ و رسم همه ما ایرانی ها تا حد زیادی مشابه با یکدیگر است، اما تفاوت هایی نیز با یکدیگر دارند که قبل از برپایی مراسم عروسی یا نامزدی بهتر است با آن ها آشنا شوید.
آشنایی تا خواستگاری
این مرحله از آداب و رسوم عروسی در یزد تفاوت چندانی با شهرهای دیگر کشورمان ندارد. اگر داماد خود عروس خانم را دیده و پسندیده باشد، او را به خانواده خود معرفی می کند تا مادر و خواهر داماد برای آشنایی اولیه به منزل عروس خانم بروند. اگر هم داماد شخص خاصی را مد نظر نداشته باشد، خانواده ایشان به دنبال یک دختر خانم خوب می گردند تا جلسه اولیه آشنایی همراه با هر دو خانواده و عروس و داماد برگزار شود.
بعد از آن که صحبت های اولیه زده شد و بعد از چندین جلسه صحبت و آشنایی اگر هر دو خانواده با یکدیگر به تفاهم برسند، قرار خواستگاری گذاشته می شود. در روز خواستگاری خانواده عروس و داماد به همراه بزرگ ترهای فامیل دور در خانواده عروس دور یکدیگر جمع شده و قرار تاریخ عقد، مهریه، عروسی و غیره را می گذارند.
در آداب و رسوم عروسی در یزد، روز بعد از خواستگاری، داماد به همراه مادر یا خواهر خود به بازار رفته و برای عروس خانم هدیه می گیرد. این هدیه می تواند یک طلای ظریف یا کیف و کفش و پارچه باشد. در بسیاری از خانواده های یزدی، علاوه بر هدیه برای عروس برای اعضای خانواده او نیز هدایایی خریداری می شود.
چند روز بعد اقوام درجه یک خانواده عروس با کله قند، گل، پارچه و هدایای دیگر به منزل داماد رفته و این وصلت را به آن ها تبریک می گویند. بعد از انجام این مراسم دختر و پسر می توانند به طور رسمی با یکدیگر ارتباط برقرار کرده تا همدیگر را برای بزرگ ترین تصمیم زندگی بشناسند.
عقدکنان و عروسی
بعد از آن که تاریخ عقد در خواستگاری تعیین شد، عروس و داماد به دنبال تدارک مراسم خود می افتند. در صورتی که مراسم عقد و عروسی به صورت جداگانه برگزار شود، طبق آداب و رسوم عروسی در یزد، هزینه برگزاری عقد بر عهده خانواده عروس است و داماد هزینه های جانبی مانند هزینه آرایشگاه عروس را پرداخت می کند.
جهیزیه نیز تا حد زیادی توسط خانواده عروس تهیه می شود و داماد نیز چند وسیله اساسی مانند یخچال، تلویزیون و غیره را خریداری می کند.
اگر مراسم عقد در تالار برگزار نشود، سفره عقد در منزل عروس انداخته می شود. سفره عقد در آداب و رسوم عروسی در یزد، یکی از زیبا ترین سفره هایی است که در کشورمان انداخته می شود. در این سفره از وسایل و خوراکی هایی مانند تخم مرغ، نبات، قرآن مجید، کاسه نبات، نقل و نبات، نان و پنیر، کاسه فندق و بادام، گل، میوه، عسل، نان و غیره استفاده شده که هر کدام نماد سلامتی، پول، آرامش و خوشبختی در زندگی هستند.
مراسم قند ساییدن و سوزن دوزی از مراسم جالبی است که هنوز در اغلب مراسم های عقد و عروسی در یزد برگزار می شود. یک پارچه توری سفید را دختران دم بخت روی سر عروس و داماد گرفته و یک دختر روی سر آن ها قند سابیده و دختر دیگر یک سوزن و یک پارچه سفید را به شکل دوختن در دست می گیرد.
اشعاری مانند می سابم و می سابم می دوزم و می دوزم مهر عروس به دل داماد، مهر داماد به دل عروس و غیره نیز هنگام این مراسم سنتی و جالب خوانده می شود. در این مراسم قند ساییدن بعد از عروس و داماد از زوج های جوان دیگر نیز نام برده می شود.
بعد از مراسم عقد
بعد از آن که خطبه بین عروس و داماد خوانده شد، از مهمانان پذیرایی می شود، مراسم جشن و پایکوبی برگزار شده و مهمانان این وصلت فرخنده را جشن می گیرند. در بسیاری از جشن های آداب و رسوم عروسی در یزد، قندهای ساییده شده را در گلاب ریخته و آن را داخل شربت پذیرایی به مهمانان می دهند تا کام همه مهمانان شیرین شود.
یکی از اقوام عروس یک ظرف آب می آورد و داماد داخل آن مقداری پول می ریزد، در پایان مراسم آب را داخل راهرو یا حیاط خانه ریخته و پول ها را به عنوان شگون به مهمانان می دهند.
جالب آن که در آداب و رسوم عروسی در یزد، هیچ کدام از وسایل سفره عقد نباید نگه داشته شده یا دور ریخته شود. بلکه هر خوراکی که در سفره عقد چیده شده بین مهمانان پخش می شود.
مراسم عروسی
در آداب و رسوم عروسی در یزد نیز مانند شهرهای دیگر، برگزاری مراسم عقد و عروسی به صورت یک جا یا جداگانه تصمیمی است که خانواده عروس و داماد با یکدیگر می گیرند. اگر مراسم عروسی جداگانه برگزار شود، چند روز قبل از برگزاری مراسم، عروس و داماد با یکدیگر به خرید عروسی می روند.
در آداب و رسوم عروسی در یزد معمولا تا یک هفته قبل از مراسم، عروس جهیزیه خود را به طور کامل در خانه داماد چیده و سه روز قبل از مراسم اقوام و فامیل را به آن جا دعوت می کند. جشن کوچکی در خانه زوج جوان برگزار شده و مهمانان مجلس که همگی خانم ها هستند بیشتر با یکدیگر آشنا می شوند.
در روز عروسی، یک جشن مفصل برگزار می شود. از آن جا که شهر یزد ساختاری سنتی و مذهبی دارد، مراسم عروسی به صورت جداگانه آقایان و خانم ها برگزار شده و فقط داماد در زمان های مشخص به بخش خانم ها می رود.
در پایان مراسم، مهمانان نزدیک عروس و داماد را تا خانه بخت همراهی می کنند. در نزدیکی خانه، مهمانان و عروس و داماد متوقف شده و پدر شوهر و داماد هر کدام هدیه ای به عنوان شگون و چشم روشنی به عروس می دهند. پدر عروس روی دختر خود را بوسیده و مراسمی با نام پا انداز برگزار می شود. سپس با صلوات عروس و داماد به منزل خود رفته و مهمانان نیز از آن ها خداحافظی می کنند. 
طبق آداب و رسوم عروسی در یزد، مراسم پاتختی چند روز بعد در منزل داماد برگزار شده و مهمانان هدایای نقدی و غیر نقدی خود را به عروس و داماد هدیه می کنند. با وجود تمامی رسم های ذکر شده در بالا، زوج های یزدی علاقه چندانی به تجملات آن چنانی نداشته و زندگی مشترک خود را همراه با عشق و به شکلی ساده اما دوست داشتنی آغاز می کنند.
