همونطور که می دونید خطه گیلان دارای مردمی شیرین زبون با آداب و رسومی زیباست که نسل به نسل و سینه به سینه به امروز منتقل شده. رسم و رسوم عروسی در گیلان و شهر رشت از اون رسوم و جشن هاییه که در خاطر می مونه.
به دلیل اینکه گیلانی های عزیز بسیار شاد هستن و در منطقه ای خوش آب و هوا سرسبز زندگی می کنن مراسم ازدواجشون هم یه حال و هوای ویژه ای داره، حالا ببینیم که رسم و رسوم این شهر زیبا برای ازدواج و عروسی چی هست...
از آشنایی تا خواستگاری
ازدواج در مناطق شمالی ایران به رسم و رسوم سابق برگزار می‌شود و هنوز هم می‌توان خانواده‌هایی را یافت که بر طبق آیین و سنت پیشینیانشان پیوند زناشویی می‌بندند..
در شهرها و روستاهای گیلان که پیشه مردم کشاورزی یا دامداری است، همچون گذشته دختر و پسر همسر آینده خود را در جریان کار روزانه و یا در بازارهای هفتگی انتخاب می کنند.
پس از انتخاب، نوبت به خواستگاری می رسد، خواستگاری را در گیلان «زن خواهی» می نامند که در دو مرحله انجام می گیرد:
در مرحله اول مادر و خواهر داماد همراه با خانمهای فامیل به خواستگاری می روند و در صورت پسندیدن و به توافق رسیدن مراسم خواستگاری رسمی با حضور داماد انجام می شود.
مراسم بله برون و یا صورت وگیری
بعد از مراسم خواستگاری و گرفتن جواب مثبت، دو خانواده شبی را جهت صورت گرفتن تعیین می کنند. به این ترتیب که برای شب بله برون، از همه خاله ها، دایی ها، عمه ها و عموها دعوت می شود که در مراسم حضور داشته باشند تا بعدها کدورتی به وجود نیاید.
رسم اسباب واچینی
چند روز پس از بله برون مطابق قرار، چند تن از خانمهای فامیل به همراه پدر و مادر عروس و داماد به بازار می روند و مطابق صورت نامه وسایل عروس را می خرند: یک جلد قرآن کریم، طلا، چمدان، لباس و آینه و شمعدان و یا چیزهای دیگر.
در این روز برای خانمهای همراه نیز به رسم تقدیر از آنها هدایایی خریداری شده و تقدیم می شود.
جشن شیرینی خوران
پس از عقد، نوبت به مجلس شيرينى‌خوران می رسد که در منزل عروس برگزار مى‌شود. در این جشن بیشتر فامیل و آشنایان را دعوت کرده و از میهمانان با چای، انواع شیرینی های محلی و میوه پذیرایی می کنند.
معمولا شب شيرينى‌خوران، داماد در خانه عروس ماندگار می شود. در برخى نقاط، ماندن داماد در منزل عروس موکول به مجلس ديگرى است که "پاکشدن" يا "دومازن‌مارون" ناميده مى‌شود و پيش از برگزارى اين مجلس، داماد حق رفتن و ماندن در خانه نامزدش را ندارد.
جالب است که در اين رسم، براى ماندن داماد، بايد بهانه‌اى پيدا شود. به این ترتیب که معمولا همراهان داماد يکى يکى مى‌روند و او تنها مى‌ماند. یا در آخر شب، يک نفر کفش داماد را جايى پنهان مى‌کند. گم شدن کفش، گفتگوها و شوخى‌هاى شيرينی به دنبال دارد و سرانجام، داماد شب را در منزل پدری عروس مى‌گذراند و به اين ترتيب پاى او به خانه نامزدِ عقد کرده‌اش باز مى‌شود. فاصله زمان عقد تا عروسى که دوران نامزدى هم ناميده مى‌شود، ممکن است کوتاه باشد يا حدود يک سال و بيشتر طول بکشد.
این فاصله زمانی فرصت مناسبی است تا خانواده عروس جهيزيه تهیه کند و در مناسبتهایی مانند عيد نوروز، عيد قربان و یا چله زمستان خانواده ها، هديه‌هايى براى يکديگر فرستاده و در کارها همدیگر را کمک می کنند؛ به ويژه داماد در اين مدت سعی می کند که کمک پدر زن باشد.
چادر واوینی
مدتی قبل از عقد، مادر داماد همراه با عمه داماد و چند نفر از خانمهای همسایه و یک خیاط به خانه عروس می روند و چادر عقد عروس را برش داده و می دوزند، در واقع این مراسم برای اعلام نزدیکی جشن عقد می باشد. در این مراسم خیاط در حالی که شیرینی ای روی پارچه می گذارد و اولین قیچی را به پارچه می زند.
در این حال عروس به همه شیرینی تعارف می کند و هر که با توجه به تمایل خود مقداری پول به خیاط هدیه می دهد که به جیب خیاط می رود.
حنابندان یا خوانچه بری
حنابندان يکى از مهم‌ترين مراسم برای جشن عروسى است که در همه جاى گيلان با تفاوت‌هايى انجام شده و معمولا شب پيش از عروسى صورت مى‌‌گيرد.
مراسم خداحافظی عروس با حنابندان، در آخرین شبی که عروس به طور رسمی در خانه پدرش به سر می برد برگزار می شود، در این مراسم با توجه به شرایط مالی خانواده ها، با میوه و شیرینی، یا همراه با شام از میهمانان پذیرایی می شود.
در شب حنابندان از خانه داماد حنا، شمع و شیرینی به خانه عروس فرستاده می شود و وسایلی که در اسباب واچینی خریداری شده به حاضرین نشان داده شده و تقدیم عروس خانم می شود. سپس دست عروس و داماد حنا می گذارند و بقیه حنا را نیز میان مجلس می گردانند.
البته اگر به دختر خانمها تعارف کردند نباید بردارند، چون در این صورت همه در گوشی می گویند فلانی شوهر می خواهد.
در حنابندان پیش از عروسی، داماد باید یک سیب سرخ یا نارنج را به نشانه ی برکت یا تکه ای قند را به نشانه ی برکت یا تکه ای قند را به نشانه ی نمادی از شیرینی زندگی به سوی عروس پرتاب کند و عروس طی مراسم ازدواج، نهالی را به نشانه صمیمیت و زایش در زندگی مشترک از خانه پدر به خانه همسرش می برد تا باهم در باغچه بکارند.
گیشه بری یا عروس بری
از دیگر مراسم مربوط به ازدواج، گیشه بری، به معنای بردن عروس خانم به خانه آقا داماد است. این مراسم پرشور در انتهای عروسی با صدای ساز و نقاره و ترانه خوانی و شادمانی خانواده عروس و داماد و دیگر مهمانان برگزار می شود
.
خوب بود ولی بدرد من نمی‌خورد