نفقه یعنی چه؟
نفقه عبارت است از همه نیازهای معمول و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، پوشاک، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و جالب است بدانید که استخدام خدمتکار، آشپز و ... در صورتی که زن در منزل پدری عادت به داشتن آن داشته است یا در اثر بیماری به آن احتیاج داشته باشد نیز بر مرد واجب است.
وضعیت نفقه در صورت اتمام زندگی مشترک
نفقه در قانون ایران و اسلام از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است به طوری که در قانون مدنی حتی پس از اتمام زندگی مشترک و طلاق، قوانینی برای نفقه وضع شده است. برای دانستن این قوانین ابتدا باید با معنای کلمه "عده" آشنا شویم.
عده یعنی چه ؟
عده به مدت زمانی گفته می شود که زنان در صورت طلاق یا فوت همسر تا ازدواج مجدد خود باید صبر کنند که در فرهنگ اسلامی این زمان برابر با چهار ماه و ده روز است. قانون عده در اسلام به چند دلیل گذاشته شده است. اول از لحاظ روانشناسی پس از پایان دادن به یک رابطه، مدت زمانی لازم است تا افراد و مخصوصا خانم ها که روحیه عاطفی لطیف تری نسبت به مردان دارند بتوانند از لحاظ عاطفی بر خود مسلط شوند و آمادگی ورود به یک رابطه جدید را داشته باشند که در صورت عدم رعایت این فاصله زمانی ممکن است دچار صدمات روحی و روانی شوند یا آنطور که باید برای رابطه عاطفی جدید انرژی نداشته باشند در نتیجه باز هم در رابطه جدید دچار شکست خواهند شد، دوم اینکه طلاق منفورترین قانون حلال در نزد خداوند است و خداوند عده را واجب کرده تا شاید زن و شوهری که از هم جدا شده اند دوباره به این نتیجه برسند که بدون هم نمی توانند به زندگی ادامه دهند و تمایل برای ازدواج مجدد داشته باشند و سوم اینکه مدت زمانی پس از طلاق لازم است تا در مورد بارداری یا عدم بارداری اطمینان حاصل شود. در قوانین مربوط به نفقه، عده به دو صورت عده طلاق و عده وفات مورد بررسی قرار می گیرد.
عده طلاق
کارشناسان بزمینه امیدوار هستند که تمامی مخاطبین بزمینه و همه جوانان کشور عزیزمان زندگی مشترک موفق همراه با محبت و سازگاری داشته باشند، اما لازم است بدانیم در صورت طلاق گاه تحت شرایطی ممکن است مرد به دلایلی مثل بیماری های لاعلاج، محکومیت به حبس و ... امکان مراجعه دوباره به همسر و از سرگیری زندگی مشترک را تا اتمام عده نداشته باشد، در این صورت طلاق را بائن می نامند. اما اگر امکان مراجعه به زن و از سرگیری زندگی مشترک در زمان عده وجود داشته باشد طلاق را رجعی می نامند. در هر صورت نفقه زن از قبیل حق مسکن و مخارج زندگی در طلاق رجعی و بائن در قانون مدنی به شرح زیر است.
نفقه زن مطلقه در طلاق رجعی در زمان عده بر عهده شوهر است مگر اینکه طلاق در حالت عدم تمکین زن اتفاق افتاده باشد به این معنا که زن در زندگی مشترک از هر گونه ارتباط جنسی با همسر سرباز زده باشد ولی در طلاق بائن، زن حق نفقه ندارد مگر در صورت باردار بودن از شوهر خود که در این صورت تا زمان وضع حمل حق نفقه خواهد داشت.
عده وفات
در صورت فوت همسر تا زمان اتمام عده وفات، تمامی مخارج زن از جمله مسکن، خوراک، پوشاک و به طور کلی نفقه را خویشاوندان شوهر که از او ارث می برند مانند پدر، مادر، فرزندان، پدربزرگ، مادربزرگ و ... باید پرداخت کنند.
خودداری از پرداخت نفقه
ممکن است در برخی مواقع بنا به علل مختلف مرد از پرداخت نفقه همسر خود امتناع ورزد. در چنین صورتی چنانچه زن از هیچ طریق مسالمت آمیزی نتواند حق خود را از همسرش مطالبه نماید، در قانون این امکان پیش بینی شده است که زن بتواند با مراجعه به مراجع قضایی از ایشان بخواهد که به وضعیت او رسیدگی نمایند. در صورت اینکه دادن نفقه برای مرد از طرف دادگاه لازم شود و مرد به هر دلیلی نتواند نفقه تعیین شده را بپردازد، زن می تواند برای طلاق به دادگاه رجوع کند و قاضی، شوهر را مجبور به طلاق می نماید.
سخن آخر:
در ازدواج دو نفر و تشکیل زندگی مشترک بین آن دو اولین و مهمترین مساله همدلی و مشارکت دو نفر برای ساختن هر چه زیباتر یک زندگی است. مشارکت فقط به معنای همراهی مالی زن و شوهر با یکدیگر نیست بلکه مشارکت برای ساخت یک زندگی زیبا یعنی هر دو نفر از یکدیگر درک متقابل داشته باشند و با صبوری و گذشت بتوانند چالش های زندگی دو نفره را برطرف نمایند. قوانینی که از طرف قانونگذار برای احقاق حقوق زنان و مردان تعیین شده است آخرین راه حل برای انتخاب است.
توصیه می کنیم این مقالات را هم مطالعه کنید:
