عشق و فراز و نشیب هایش

یکی از ویژگی‌های مرحله‌ی شیفتگی، تغییر در سطح انتقال‌دهنده‌های عصبی و کاهش میزان رفتار‌های دفاعی است؛ یعنی در این مرحله، شما و همسرتان بدون هیچ مقاومتی از گفت‌وگو، نوازش کردن و نوازش شدن احساس آرامش می‌کنید؛ به عبارت دیگر، با هم صمیمی و نزدیک می‌شوید.

پس از این‌که تأثیر انتقال‌دهنده‌های عصبی کاهش پیدا کرد، شما و همسرتان به رفتار‌های قبلی خود باز می‌گردید. اکنون وقت آن است که هر دو شما به جنبه‌های نادیده‌ی زندگی یکدیگر واقف شوید. اکنون هر دو باید بکوشید وظایفتان را انجام دهید و با دوستان و اقوام رفت‌وآمد کنید. در واقع در خلال شرایط دشوار و زمانی‌که هر فرد خواسته‌ی خودش را در نظر می‌گیرد، روابط عاطفی خدشه‌دار می‌شود و فرد احساس نگرانی و اضطراب می‌کند.

به دلیل اینکه ارتباط عاطفی خوب به میزان زیادی با احساس امنیت پیوند دارد، هر تهدید یا تغییری موجب احساس اضطراب می‌شود و افراد سعی می‌کنند به روش‌های مختلف آن را کنترل کنند. شیوه‌های مقابله با اضطراب متفاوت هستند. بعضی افراد با دعوا و زدوخورد، برخی دیگر با فرار از آن و عده‌ای با کناره‌گیری از مشکل واکنش نشان می‌دهند.

اگر با عشق حقیقی آشنا نباشید، در هنگام وقوع شرایط سخت ممکن است برای مهار احساس ناامیدی‌تان به آن پروبال دهید یا کناره‌گیری کنید. این دو روش کنترل اضطراب هیچ‌کدام به شکل‌گیری عشق حقیقی منجر نمی‌شود.

عشق و تأثیرات گذشته

ما در سراسر زندگی در حال به‌دست آوردن اطلاعات درباره‌ی ارتباطمان هستیم. تعاملات ما با والدین، اعضای خانواده، خواهر، برادر، همسالان و جامعه، در شکل‌گیری این اطلاعات نقش دارند. این اطلاعات تصور ما را از عشق شکل می‌دهند. زمانی‌که در جست‌وجوی همسر هستیم، ناخواسته به‌دنبال ویژگی‌های آشنایی می‌گردیم که با تصورمان از عشق سازگار و همسان باشد.

اگر به ویژگی‌های شخصی که عاشقش شده‌اید دقت کنید، متوجه می‌شوید که این ویژگی‌ها به تصور شما از عشق و نیز روابط گذشته‌تان مربوط می‌شود. ما ابتدا تصورات و انتظاراتمان را از عشق شکل می‌دهیم و سپس در زندگی دنبال کسی می‌گردیم که با تصوراتمان هماهنگ باشد و به همین دلیل جذب او می‌شویم. اگر این شخص از لحاظ جسمانی نیز برایمان جذاب باشد به‌احتمال زیاد عاشق او می‌شویم.

در مرحله‌ی شیفتگی، تمایل دارید توجه بیشتری به ویژگی‌های مثبت همسرتان کنید و جنبه‌های منفی را نادیده بگیرید. تحت تأثیر عشق، از پشت عینکی مثبت نگاه می‌کنید و حتی اگر متوجه ویژگی و خصوصیتی منفی شوید، با دید مثبت به آن می‌نگرید. اما در مرحله‌ی دوم، یعنی بعد از شور و هیجان، نگرشتان تغییر می‌کند، ویژگی‌های منفی آشکارتر می‌شود و اگر همسر شما یکی از ویژگی منفی والدین یا دوستانتان را داشته باشد، به‌شدت نسبت به آن حساس می‌شوید و واکنش شدید نشان می‌دهید.

آشنایی با ویژگی‌های مرحله‌ی پس از شور و هیجان و درک این مسئله که به‌وجود آمدن چنین شرایطی طبیعی است، موجب می‌شود تحت تأثیر تجارب گذشته قرار نگیریم.

مرحله‌ی پس از شور و هیجان

مرحله‌ی دوم عشق، فرصت‌ها و درس‌هایی سودمند برای شما دارد. اول اینکه به شما فرصت می‌دهد تا خود و همسرتان را به‌درستی بشناسید. اگرچه قرار گرفتن در مرحله‌ی شیفتگی بسیار جذاب است، مبنای درستی برای قضاوت نیست. مرحله‌ی پس از شور و هیجان، فرصتی فراهم می‌کند تا بتوانید به‌آرامی ارتباطتان را بررسی کنید.

زمانی را به بررسی نحوه‌ی ارتباطتان اختصاص دهید و ببینید چه جنبه‌های مثبتی در آن وجود دارد. شما و همسرتان چه مهارت‌هایی دارید که می‌تواند هنگام گذر از مراحل سخت به شما کمک کند؟ چه اهداف مشترکی دارید؟ چه خاطرات زیبایی با یکدیگر دارید؟ و چطور می‌توانید این خاطرات را زنده کنید؟

بعد از مرحله‌ی شور و هیجان به خود بنگرید. چگونه همسری هستید؟ آیا در شرایط سخت کناره‌گیری یا انتقاد می‌کنید؟ آیا در برابر ویژگی‌های همسرتان که تحت تأثیر تجربیات گذشته‌اش است، بیش‌ازحد واکنش نشان می‌دهید؟

مرحله‌ی پس از شور و هیجان، میزان آمادگی شما را برای رسیدن به عشق حقیقی نشان می‌دهد. پس از ورود به این مرحله متوجه می‌شوید که عشق تنها شیفتگی نیست. عشق واقعی فراز و نشیب‌های زیادی دارد که بتوانید با آن‌ها کنار بیایید.

حقیقت مهم این است که بدانیم اگر از ابتدا به نیازهای یکدیگر توجه کنیم، ایجاد رابطه‌ای رضایت‌بخش آسان‌تر از تبدیل شرایط سخت به شرایط رضایت‌بخش است. وقتی تعاملات منفی شروع به ‌کار می‌کنند، مرحله‌ی پس از شور و هیجان به مرحله‌ی خطر تبدیل می‌شود.

عشق به‌عنوان پایه‌ای برای ازدواج

عاشق شخصی بودن به چه معناست؟ تعریف‌های زیر را درنظر بگیرید:

v    ارتباط عاشقانه ارتباطی است که در آن اشخاص به میزانی به یکدیگر اعتماد می‌کنند که موجب آسیب‌پذیری‌شان می‌شود. در عشق این احساس امنیت وجود دارد که دیگری از عشق ما سوءاستفاده نمی‌کند؛ یعنی او از مهربانی، محبت، مشارکت و توجه ما سوءاستفاده نمی‌کند.

v    ارتباط عاشقانه ارتباطی است که در آن فرد می‌تواند بدون ترس از مورد قضاوت واقع شدن با دیگری باز و صادق باشد. در این ارتباط شما احساس امنیت می‌کنید و می‌دانید بهترین دوست یکدیگر هستید و هر اتفاقی برایتان بیفتد، از یکدیگر حمایت می‌کنید.

v    ارتباط عاشقانه ارتباطی است که در طی آن در حضور محبوبتان احساس آرامش می‌کنید و از طریق کلمات یا زبان بدن، اعتماد، صداقت، تحسین، دل‌بستگی، شوق و شادمانی ناشی از با هم بودن را با یکدیگر در میان می‌گذارید.

v    ارتباط عاشقانه تبادل محبت و مهری است که در صداقت ریشه دارد و بدون هرگونه بهره‌کشی است.

v    ارتباط عاشقانه ارتباطی است که در آن فرد محبوب آزاد است تا خودش باشد، با من بخندد، اما هرگز به من نخندد؛ با من گریه کند، اما هرگز برای خاطر من نگرید؛ عاشق زندگی باشد، عاشق خودش باشد و عاشق محبوب واقع شدن باشد. چنین ارتباطی بر اساس رهایی است و هرگز در قلب‌های حسود قادر به رشد نخواهد بود.

v    عشقتان نسبت به همسرتان هرقدر هم عمیق باشد، اگر به طریقی که برای او قابل درک است بیان نشود، آن را درک نخواهد کرد. در بیشتر ازدواج‌ها، همسران عشقشان را نسبت به هم ابراز نمی‌کنند یا در بیان آن منفعلانه عمل نمی‌کنند.

v    بیشتر زوج‌ها می‌گویند که ازدواج کرده‌اند، زیرا عاشق یکدیگر بوده‌اند. فرض کنیم برای ازدواج ابتدا باید هیئت‌منصفه‌ای را متقاعد سازید که به‌راستی عاشق فردی هستید. دلایلتان را با جزییات کامل توصیف کنید. همچنین تعریفتان را از ارتباط عاشقانه نیز بنویسید.

منبع

کتاب ازدواج عاقلانه؛ نویسندگان: دکتر باربارا دی‌ آنجلیس، دکتر نیل کلارک وارن، دکتر پاتریشیا لاو

مترجمان: شمس‌الدین حسینی؛ الهام آرام‌ نیا؛ انتشارات نسل نواندیش