کمکهزینه یا هدیه ازدواج که توسط سازمانها، نهادهای دولتی، خصوصی و دانشگاهها ارائه میشود، با اهدافی مشخص و معنادار طراحی شده است. این تسهیلات و حمایتها در راستای حل چالشهای اقتصادی و تقویت ارزشهای اجتماعی برای جوانان در مسیر ازدواج است. در ادامه ابتدا به دلایل و چرایی اعطای کمکهزینه ازدواج میپردازیم. سپس هر کدام را تشریح می کنیم.
دلایل اعطای کمک هزینه ازدواج
اعطای کمکهزینه ازدواج، تلاشی جمعی برای حمایت از جوانان و تقویت بنیان خانواده است. این اقدام نهتنها از موانع اقتصادی میکاهد، بلکه ارزشهای فرهنگی، اجتماعی و انسانی ازدواج را تقویت میکند. استمرار این حمایتها میتواند گامی مهم در جهت پیشرفت جامعه، کاهش آسیبهای اجتماعی و افزایش نشاط و همبستگی اجتماعی باشد.
1. کاهش موانع اقتصادی ازدواج
ازدواج در دنیای امروز با هزینههای سنگینی همراه است؛ از جمله هزینه برگزاری مراسم، خرید جهیزیه و تأمین مسکن. هدیه ازدواج میتواند بخشی از این فشار مالی را کاهش دهد و به جوانان کمک کند با دغدغه کمتری وارد زندگی مشترک شوند.
2. تشویق به تشکیل خانواده
یکی از مهمترین اهداف اعطای هدیه ازدواج، تشویق جوانان به ازدواج و تشکیل خانواده است. این کمکها بهویژه در شرایطی که آمار ازدواج رو به کاهش و سن ازدواج رو به افزایش است، نقش مهمی در ترغیب جوانان به این امر ایفا میکند.
3. افزایش امنیت روانی و اجتماعی جوانان
ازدواج نقش مهمی در ایجاد آرامش روانی و افزایش مشارکت اجتماعی ایفا میکند. هدیه ازدواج با کاهش نگرانیهای اقتصادی، به ایجاد امنیت روانی و اجتماعی کمک کرده و افراد را به سوی زندگی پایدارتر سوق میدهد.
4. مقابله با کاهش جمعیت
در جوامعی که با چالش کاهش نرخ باروری و پیری جمعیت مواجه هستند، تسهیلات ازدواج میتواند یکی از ابزارهای کلیدی برای ترغیب زوجها به تشکیل خانواده و فرزندآوری باشد.
5. حمایت از قشرهای خاص
نهادهایی مانند دانشگاهها و سازمانهای دولتی، با در نظر گرفتن هدیه ازدواج برای دانشجویان یا کارمندان خود، بهطور ویژه از جوانان در مسیر تحصیل یا شغل حمایت میکنند. این امر انگیزه بیشتری برای ورود به ازدواج ایجاد میکند.
هدیه ازدواج تامین اجتماعی و نحوه دریافت آن
کمکهزینه ازدواج سازمان تأمین اجتماعی، مبلغی معادل یک ماه متوسط حقوق یا دستمزد بیمهشده است که بهمنظور حمایت از بیمهشدگان در ازدواج اول پرداخت میشود.
شرایط دریافت کمکهزینه ازدواج:
- سابقه پرداخت حق بیمه: بیمهشده باید در ۵ سال منتهی به تاریخ ازدواج، حداقل ۷۲۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.
- رابطه استخدامی فعال: در زمان ازدواج، رابطه استخدامی بیمهشده با کارفرما نباید قطع شده باشد؛ بهعبارتدیگر، بیمهشده باید در زمان ازدواج شاغل بوده و تحت پوشش بیمه کارفرما قرار داشته باشد.
- ازدواج اول: کمکهزینه تنها به افرادی تعلق میگیرد که برای نخستین بار ازدواج میکنند.
- عقد دائم ثبتشده: ازدواج باید بهصورت دائم بوده و در دفاتر رسمی ازدواج به ثبت رسیده باشد.
مدارک موردنیاز:
- اصل و کپی عقدنامه
- اصل و کپی صفحات اول و دوم شناسنامه زوجین
- تعهد کتبی مبنی بر اینکه این ازدواج، اولین ازدواج بیمهشده است
- دفترچه بیمه درمان تأمین اجتماعی
نحوه ثبتنام و دریافت:
- ثبتنام در سامانه: به وبسایت سازمان تأمین اجتماعی به نشانی eservices.tamin.ir مراجعه کرده و در صورت نداشتن حساب کاربری، ثبتنام کنید.
- ورود به سامانه: با واردکردن نام کاربری (کد ملی) و رمز عبور، وارد سامانه شوید.
- تکمیل اطلاعات: از منوی "بیمهشدگان"، بخش "حمایتهای کوتاهمدت" را انتخاب کرده و اطلاعات مربوط به ازدواج را تکمیل کنید.
- بارگذاری مدارک: مدارک موردنیاز را در بخش مربوطه بارگذاری کنید.
- تأیید و ارسال: پس از تکمیل اطلاعات و بارگذاری مدارک، درخواست خود را تأیید و ارسال کنید.
پس از بررسی و تأیید مدارک، مبلغ کمکهزینه ازدواج معمولاً ظرف یک هفته به حساب بانکی شما واریز میشود.
چه ارگانهای دیگری هدیه ازدواج می دهند؟
علاوه بر سازمان تأمین اجتماعی، نهادها و ارگانهای دیگری نیز بهمنظور حمایت از زوجهای جوان، تسهیلات و هدایایی ارائه میدهند:
بانکها و مؤسسات مالی:
- وام ازدواج: بانکهای مختلفی در ایران، مانند بانک ملی، بانک سپه، بانک پارسیان، بانک پاسارگاد و بانک تجارت، تسهیلات وام ازدواج با شرایط و مبالغ متفاوت ارائه میکنند. این وامها با نرخ بهره پایین و دوره بازپرداخت مشخص در اختیار زوجهای جوان قرار میگیرند.
وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت):
- وام جهیزیه: این وزارتخانه با همکاری بانکهایی مانند بانک رفاه، بانک گردشگری و بانک آینده، تسهیلاتی برای خرید جهیزیه ارائه میدهد. مبلغ این وامها بین ۳۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان متغیر است و با نرخ سود ۱۸ درصد و دوره بازپرداخت ۳ ساله در اختیار متقاضیان قرار میگیرد.
شهرداریها:
هدایای ویژه: برخی شهرداریها، مانند شهرداری تهران، بهمنظور تشویق کارکنان به ازدواج، هدایایی نظیر سفر به عتبات عالیات را بهعنوان هدیه ازدواج به کارکنان شاغل خود ارائه میکنند.
دانشگاه چه چیزی برای هدیه ازدواج می دهد؟
- دانشگاهها و نهادهای مرتبط با آموزش عالی در ایران، بهمنظور حمایت از دانشجویانی که در دوران تحصیل ازدواج میکنند، تسهیلات و هدایای متنوعی ارائه میدهند. این حمایتها شامل موارد زیر است:
1. وام ازدواج دانشجویی:
- دانشگاههای دولتی: صندوق رفاه دانشجویان برای دانشجویان مجردی که در طول تحصیل برای اولین بار ازدواج میکنند، وام ازدواج دانشجویی ارائه میدهد. بر اساس آخرین اطلاعیهها، مبلغ این وام در سال تحصیلی ۱۴۰۳ - ۱۴۰۴ حدود ۱۰ میلیون تومان تعیین شده است.
- دانشگاه آزاد اسلامی: این دانشگاه با همکاری بانک قرضالحسنه رسالت، به دانشجویانی که پس از ۱ مهر ۱۴۰۰ ازدواج کردهاند، وام ازدواجی به مبلغ ۲۰ میلیون تومان با کارمزد ۳٪ و دوره بازپرداخت ۳۶ ماهه ارائه میدهد.
هدایای غیرنقدی:
- کارتهای هدیه: برخی دانشگاهها و نهادهای مرتبط، به دانشجویان متأهل کارتهای هدیه با مبالغ مختلف اعطا میکنند.
- سفرهای زیارتی: برخی دانشگاهها امکان شرکت در سفرهای زیارتی رایگان را برای دانشجویان متأهل فراهم میکنند.
- اقامت رایگان: برخی دانشگاهها اقامت رایگان در هتلها یا مراکز اقامتی را بهعنوان هدیه ازدواج به دانشجویان ارائه میدهند.
تسهیلات ویژه:
- نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها: این نهاد با برگزاری طرحهایی مانند "ازدواج دانشجویی"، برنامههای متنوعی از جمله کارگاههای آموزشی، مشاورههای خانوادگی و هدایای فرهنگی را برای دانشجویان متأهل در نظر میگیرد.
- شرایط عمومی دریافت تسهیلات:
- دانشجو باید در حال تحصیل باشد و ازدواج وی در دوران تحصیل صورت گرفته باشد.
- از تاریخ عقد رسمی نباید بیش از مدت معینی (معمولاً ۱۸ ماه) گذشته باشد.
- ارائه مدارک مربوط به ازدواج، مانند کپی عقدنامه و شناسنامهها، الزامی است.
- نحوه ثبتنام و دریافت تسهیلات:
- دانشجویان متقاضی باید به سامانههای مربوطه، مانند سامانه صندوق رفاه دانشجویان یا سامانههای داخلی دانشگاه خود، مراجعه و درخواست خود را ثبت کنند.
- پس از بررسی مدارک و احراز شرایط، تسهیلات موردنظر به دانشجو اعطا میشود.
- توجه داشته باشید که شرایط و مبالغ تسهیلات ممکن است در هر دانشگاه متفاوت باشد؛ بنابراین، مراجعه به وبسایت دانشگاه محل تحصیل و آگاهی از جزئیات دقیق توصیه میشود.
